60 JAAR WIFO!
1961 is het jaar dat John F. Kennedy president werd van Amerika, Anton Geesink wereldkampioen Judo werd, op Radio Veronica de eerste aflevering van het verzoekplatenprogramma ‘Men vraagt en wij draaien!’ te horen is en de Ronde van Frankrijk 1961 gewonnen wordt door Jacques Anquetil. In het Friese Ferwert is 1961 bovenal het jaar dat Wijtse Anema en zijn zoon Fokke besluiten om het constructiebedrijf WIFO op te richten.
In het jaar 1912 ziet Wijtse Anema het levenslicht. Hij groeit op als boerenzoon in het Friese Ferwert. Als enige zoon in het gezin is hij de beoogde opvolger van de boerderij van zijn ouders. Echter lonkt het avontuur en besluit hij een ander pad te kiezen. Als vertegenwoordiger en handelaar van agrarische machines waaronder boerenwagens, mestverspreiders, ploegen en spuitmachines, reist hij de wereld rond. Hij leert nieuwe markten kennen en doet vooral veel nieuwe ideeën op die hem maar niet loslaten. Ideeën om het werk van de agrariërs te mechaniseren. Weer thuis gekomen maakt hij eindeloos schetsen van zijn ideeën en gebruikt hij zelfs de Meccano van zijn kinderen om prototypes te maken en ze daarna eigenhandig op ware grootte in elkaar te lassen. Wijtse blijkt niet alleen een echte uitvinder te zijn, ook is hij technisch zeer bekwaam.
Constructiebedrijf 1961
In 1961, wanneer zijn zoon Fokke zijn opleiding heeft afgerond, besluiten vader en zoon een constructiebedrijf op te richten. De firma kreeg de naam WIFO. Een naam die bedacht werd door oudste dochter Geertje en afgeleid is van de eerste letters van de voornamen van Wijtse en Fokke. Onder deze naam begonnen vader en zoon met het ontwikkelen en produceren van het eerste product, een roterende eg. Daarna volgden als snel meerdere producten zoals frezen, grondschuiven en steekkarren. Vooral met dit laatste product bleek WIFO erg succesvol te zijn. Echter kwam de grote doorbraak van WIFO in 1964 toen de achterlader werd ontwikkeld. Niet alleen in Nederland maar ook buiten de landgrenzen werd het nut van de achterlader gezien.
Zo werd deze geëxporteerd naar onder andere België, Ierland, Canada en de Verenigde Staten. Al snel werden er nieuwe varianten en combinaties ontwikkeld die op de achterlader pasten zoals een slootreiniger, een afschuifbord en een schepbak. Uiteindelijk waren er ruim 40 verschillende werktuigen te koop. In de jaren daarna, met de doorbraak van de hydraulica bij landbouwwerktuigen, werd een hekkelapparaat ontwikkeld. Deze hydraulische slootreiniger, type ‘SL’, was aan de zijkant van de trekker bevestigd. In deze jaren werd de achterlader ook van hydraulische componenten voorzien. In 1972 werden een afschuifvork en een cultivator ontwikkeld; de belangstelling voor beide machines viel in eerste instantie echter tegen.
Fabriekshal 1967
Het avontuur bleef trekken en in 1967 werd er een fabriekshal gebouwd in het Canadese Paris. Hier werden de eerste Canadese WIFO’s geassembleerd waarbij de onderdelen vanuit Nederland werden aangeleverd en medewerkers werden ingevlogen. De stap naar Amerika was vervolgens klein en al snel waren de pijlen ook gericht op deze markt en werd er gebouwd aan een vestiging in Florida. Helaas ging de handel hier moeizaam. In Friesland en Canada ging WIFO onverminderd door en boekte succes met een nieuwe variant op de oude achterlader, de afschuifvork. 5 maart 1979 is een zwarte dag in de historie van WIFO. Grondlegger Wijtse Anema, dan 66-jaar oud, komt in Florida om het leven bij een auto-ongeluk. Zijn zonen zetten de firma voort. Fokke werd directeur van de vestiging in Ferwert en Gerlof, die zich tot dan toe bezig hield met de ontwikkeling van nieuwe machines, wordt directeur van de vestiging in Canada. WIFO krijgt onderhand voeten in de Canadese markt en pikt daar nieuwigheden op die verder worden ontwikkeld, getest en verkocht. Het grootste succes begin jaren negentig is de balenklem.
Doorontwikkeling
WIFO zette de ontwikkeling door en introduceerde een hefmast voor in de hef van de trekker die naar Engeland en later Ierland geëxporteerd werd. Ondertussen werden ook nog een aantal nieuwe machines aan het programma toegevoegd, zoals voerdoseerbakken, hydraulische grondbakken en een transportbak. WIFO zag nieuwe kansen en ging zich steeds meer richten op de aardappelverwerking. Zo introduceerde ze de aardappelopschepbak voor de heftruck. Met de introductie van de heftruck op de boerderij die gebruikt wordt voor transport van aardappelkisten was tevens een kistenkantelaar nodig.
WIFO maakte die al voor de eigen hefmast, maar ontwikkelde deze door voor de heftruck. De kistenkantelaar blijkt tot op de dag van vandaag een groot succes.
In 2009 neemt Wytze (Fokke), de derde generatie in rij, de leiding over en zet het bedrijf voort. Onder leiding van Wytze zet WIFO stappen en neemt het de firma Koning in Alkmaar over. Daarmee wordt de gevestigde naam Koningsplanter toegevoegd aan het programma van WIFO. Ook richt WIFO zich op het uitbouwen en versterken van haar productprogramma. Hierbij wordt onder andere geïnvesteerd in de innovatie van het programma kantelaars en schepbakken. Zo worden de K90 en K95 voorover kistenkantelaar op de markt gebracht. Daarnaast worden de productiefaciliteiten in Ferwert uitgebreid en wordt er verder geïnvesteerd in een hoogwaardig machinepark. WIFO telt op dit moment 40 medewerkers. Bij het ter perse gaan van deze prijslijst is het nog niet bekend wie de president van Amerika wordt. Ook niet wie er in 2021 wereldkampioen Judo wordt of de tour de France zal winnen. Wel weten we dat WIFO zich ook de komende decennia met dezelfde passie als de afgelopen 60 jaar zal inzetten om met innovatieve oplossingen de dagelijkse werkzaamheden van de agrariër te ontzorgen.